Met Donald Trump als nieuwe president van de Verenigde Staten spelen geopolitieke thema’s een belangrijke rol in de economische vooruitzichten. Zo staan overheden in Europa onder druk om de defensie-uitgaven te verhogen, wat ten koste gaat van andere uitgaven of kan zorgen voor hogere staatsschulden. Ook worden strategische onafhankelijkheid en concurrentiekracht steeds belangrijker in beleid, omdat de VS waarschijnlijker steeds meer de eigen bedrijven gaat beschermen. We verwachten dat landen steeds vaker binnen hun eigen geopolitieke blokken handelen in plaats van daarbuiten.

Ondertussen draait de Amerikaanse economie relatief goed, waarbij een langzaam dalende inflatie samengaat met lage werkloosheid en hoge productiviteitsgroei. De economische activiteit in de eurozone is duidelijk zwakker, waarbij de inflatie in de eurozone wel lager ligt. We verwachten dat centrale banken in zowel de VS als de eurozone dit jaar de rente zullen verlagen. We verwachten dat de Europese Centrale Bank de rente aanmerkelijk sneller zal verlagen dan de Amerikaanse Federal Reserve, wat ook in financiële markten is ingeprijsd.    

Samenloop van crisissen

We worstelen met wat experts een ‘polycrisis’ noemen: een samenloop van verschillende crisissen, die economie, ecologie en maatschappij raken. Samen leiden ze tot grotere fundamentele onzekerheid¹. Anders dan hiervoor zijn de crisissen van vandaag nauw met elkaar verweven, van klimaatdreigingen tot sociale fragmentatie en geopolitieke verschuivingen.

Tegelijkertijd staan ecosystemen staan onder grote druk en naderen kritieke kantelpunten. Kantelpunten zijn momenten waarop kleine veranderingen zorgen voor grote, vaak blijvende veranderingen. Als de druk op ecosystemen te hoog wordt, kunnen ze instorten². Dit kan leiden tot natuurrampen en het verlies van onmisbare functies van de natuur, zoals het zuiveren van water en lucht. Omdat 55 % van de economische activiteit afhankelijk is van de natuur, brengt dit ook de economie in gevaar³. De gevolgen van klimaatverandering zijn ernstiger dan verwacht, waarbij armere landen onevenredig zwaar worden getroffen⁴.

Maatschappelijke systemen lopen vergelijkbare risico’s. Stabiele instellingen en sociaal vertrouwen zijn essentieel voor het welzijn van een maatschappij en economie. Toch zijn er tekenen dat dit in een groot aantal westerse landen aan het afnemen is⁵. Positieve kantelpunten zijn ook mogelijk, bijvoorbeeld als duurzamer gedrag de norm wordt of een betere technologie snel in gebruik wordt genomen.

Kantelpunten in maatschappelijke systemen kunnen zowel positief als negatief uitpakken en hebben grote gevolgen voor de economie⁶. Dit alles laat zien hoe belangrijk het is om snel actie te ondernemen, risico’s te beperken en de veerkracht van systemen te versterken.

Is er ook goed nieuws?

Niet alle aspecten van de huidige wereldsituatie zijn negatief. Technologische doorbraken, waarbij nieuwe technologieën de oude alternatieven vervangen, kunnen welzijn verhogen en soms ecologische problemen helpen oplossen. Denk aan de overstap naar hernieuwbare energie, elektrisch vervoer en batterijopslag. Dit zijn technologieën die kunnen bijdragen aan een fossielvrije economie.

Wat betekent dit voor beleggers?

Beleggers moeten zich aan het polycrisistijdperk aanpassen door zich op twee dingen te richten: 1) de risico’s van negatieve kantelpunten beperken, door niet te investeren in niet-duurzame praktijken zoals fossiele brandstoffen en 2) benutten van kansen door positieve kantelpunten op de lange termijn, die bijdragen aan maatschappelijke verandering, zoals hernieuwbare energie en energieopslag. Dit is ook de beleggingsstrategie die Triodos Investment Management hanteert.

Geen enkele belegger kan zich helemaal beschermen tegen grote risico’s, maar deze strategie helpt om die risico’s zo klein mogelijk te maken en tegelijkertijd actief aan duurzame oplossingen te werken. Dit zijn de vijf belangrijke transities binnen deze aanpak:

• Voeding
  Beleggen in duurzame landbouw en voedselproductie met het oog op voedselzekerheid en beperking van schade aan het milieu.
• Hulpbronnen
  Circulaire economieën en efficiënt gebruik van grondstoffen ondersteunen om afval en vervuiling tegen te gaan.
• Energie
  Hernieuwbare energie en schone technologieën bevorderen om industrieën koolstofvrij te maken en de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen.
• Maatschappij
  Inclusie, gelijkheid en institutionele stabiliteit bevorderen om veerkrachtige maatschappelijke systemen uit te bouwen.
• Welzijn
  Beleggen in gezondheid en welzijn om de levenskwaliteit te ondersteunen in een veranderende wereld.

Dankzij deze holistische, op transities gerichte strategie kan Triodos Investment Management inspelen op risico’s én kansen binnen de huidige polycrisis. Door selectief te beleggen in gebieden waar positieve kantelpunten mogelijk zijn, dragen die investeringen bij aan duurzame systemen en worden negatieve risico’s beperkt.

Deze ‘kantelpuntbenadering’ laat zien hoe beleggingen een verschil kunnen maken in een tijd van grote verandering. Het gaat om het bouwen van veerkracht, het benutten van groeikansen en het vormgeven van een toekomst waarin negatieve kantelpunten worden vermeden. Voor beleggers is dit meer dan een strategie: het is een manier om onzekerheid om te zetten in positieve verandering. Zodat we de wereld waarin we vandaag beleggen morgen met trots kunnen achterlaten.

Meer weten over onze economische vooruitzichten?

Kijk ons webinar terug van 23 januari, met hoofdeconoom Hans Stegeman en investeringsstrateeg Joeri de Wilde.