De stal van melkveehouder Sjaak Sprangers is leeg. De zon schijnt, dus staan zijn zeventig koeien allemaal in het weiland. Ze kunnen er zelf naartoe lopen, via een paadje tussen de bomen door. Een van de koeien is daar blijven staan. Ogen halfdicht, kop naar de zon gedraaid. Alsof ze hier even van de lente staat te genieten.

kwatrijn
Op Het Kwatrijn heeft elke koe twaalf vierkante meter stal tot haar beschikking, kan ze naar buiten wanneer ze maar wil en mag ze lekker luieren op een bedje van stro.

Relaxed

“Hier beslissen de koeien zelf wat ze doen, niet ik”, zegt Sprangers. “Omdat ik alles biologisch doe, heb ik minder controle over de gang van zaken. Maar dat maakt het boeren voor mij juist heel relaxed.”

Middenin het duinachtige landschap bij Kaatsheuvel, heeft Sprangers ‘Het Kwatrijn’ gebouwd; Triodos Groenfonds financierde dat. In 2015 werd de stal geopend, door staatssecretaris Sharon Dijksma. “De koeienstal van de toekomst”, zei ze. 

Rust en ruimte

Maar wat ís er dan zo uniek aan Het Kwatrijn? “Het is eigenlijk een heel eenvoudige stal”, lacht Sprangers. “Niet groot, met zo min mogelijk computers. Geen tierelantijntjes. Ik ben gewoon uitgegaan van de belangrijkste gebruiker van de stal: de koe. En die wil rust en ruimte.”

Sprangers

Biologisch Melkveebedrijf

Sjaak Sprangers is melkveehouder in Kaatsheuvel. In 2015 bouwde hij de innovatieve stal Het Kwatrijn. Die naam is herleid van de dichtvorm ‘kwatrijn’, waarbij een gedicht uit vier versregels bestaat. De stal is op haar beurt gebouwd op vier pijlers: dierenwelzijn, milieu, energie-neutraal en passend in de omgeving.

Dus heeft elke koe twaalf vierkante meter stal tot haar beschikking, kan ze naar buiten wanneer ze maar wil en mag ze lekker luieren op een bedje van stro.

sprangers
Melkveehouder Sjaak Sprangers voor zijn ‘open’ stal.

Die riante levensstijl werpt zijn vruchten af: de koeien worden minder snel ziek, leven langer en geven betere melk, aldus Sprangers. “Zelfs voor melkveehouders die vooral gebrand zijn op economische winst is het daarom raadzaam te investeren in het welzijn van hun dieren.”

Simpele uitvinding

In de stal ruikt het naar stro – een gezellige geur. Van een doordringende ammoniakstank die soms in veestallen kan hangen is geen sprake. “Dat komt omdat hier de mest en urine gescheiden worden opgevangen en afgevoerd”, legt Sprangers uit.

Hij ontwierp hiervoor zelf een speciale vloer. Het effect daarvan: geen schadelijke stoffen in de grond en mest die zonder problemen voor het weiland kan worden gebruikt. Nogal een uitvinding dus, die vloer. Maar Sprangers is er nuchter over. “Het is een heel simpel systeem hoor. Ook reguliere stallen zouden makkelijk zo’n vloer kunnen aanleggen.”

Ik ben uitgegaan van de belangrijkste gebruiker van de stal: de koe. En die wil rust en ruimte
Sjaak Sprangers, melkveehouder

De rest van de stal is eveneens gebouwd met oog voor het milieu. Zo draaien alle machines dankzij de zonnepanelen op het dak.

Open stal

En er is ook aan de omgeving gedacht. Het Kwatrijn is bijna helemaal open, zodat je er doorheen kunt kijken. Geen massief betonnen blok midden in een natuurlandschap dus.

En tot slot wordt Sprangers zelf óók beter van deze vorm van boeren. Dit eerste jaar heeft hij goed gedraaid. Hij loopt naar het weiland. Even bij de dames kijken. De zonnebadende koe loopt op haar gemakje achter hem aan. Heel relaxed.

Triodos Bank

Financiert biologische landbouw

Triodos Bank financiert Sjaak Sprangers en andere ondernemers op het gebied van biologische landbouw. Gezonde voeding is een belangrijk voorwaarde voor onze levenskwaliteit. Voedsel waardoor we gezond blijven en waar we van kunnen genieten. Eten dat we waarderen om zijn smaak, geur en kleur. Triodos Bank draagt hieraan bij door biologische landbouw te financieren. Bekijk de ondernemers en projecten die wij financieren rondom biologische landbouw op Mijn Geld Gaat Goed.

Fotografie: Pieter van den Boogert