Niks doen is geen optie voor Maartje Bregman. Op zoveel mogelijk manieren probeert ze consumenten, bedrijven en politici in beweging te krijgen Het doel: beter zorgen voor de aarde. Dat doet ze met haar radioshow en haar tijdschrift Happy Times Magazine en de daarbij behorende nieuwsbrief. Maar ook als spreker op bijvoorbeeld een event voor weddingplanners. Ze zit daarnaast in het bestuur van De Jonge Klimaatbeweging. In die rol gaat ze in gesprek met politici en campagnes voert om het klimaat- en duurzaamheidsbeleid te beïnvloeden.

Ook inspireert ze dagelijks haar volgers op social media. De rode draad: optimisme. “Toen ik in 2020 begon te leren over klimaatverandering ben ik m’n Instagram gaan inzetten om duurzaamheidslessen te delen. Met een LinkedIn-expert brainstormde ik over een titel. We bedachten er wel honderd, maar uiteindelijk kwamen we op klimaatoptimist."

Geen klimaatexpert

Met deze titel deelt ze sindsdien van alles over het klimaatverandering en duurzaamheid. Elke zondag deelt ze bijvoorbeeld drie positieve nieuwtjes, via LinkedIn en haar nieuwsbrief. Maartje: “Ik ben geen klimaatexpert, geen wetenschapper, geen lifestylecoach. Maar ik ben wel optimistisch en enthousiast.” De nieuwtjes die ze deelt stemmen hoopvol. Bijvoorbeeld dat de populatie reuzenpanda's in China is gegroeid door natuurbehoud. “Dat laatste is belangrijk om te benoemen. Dat het komt doordat de natuur beter wordt beschermd, niet omdat de panda’s meer seksen. Of ik schrijf dat Jumbo gaat stoppen met het promoten van vlees.”

De reacties op de nieuwtjes waren zo positief dat Maartje dacht: dit moet groter. “Toen kwam ik op het idee voor Happy Times Magazine. Vooral omdat mensen zoveel behoefte hebben aan positiviteit en optimise rondom dit complexe thema. In het magazine bieden we veel inspiratie op het gebied van duurzaamheid en vertellen we over mensen en bedrijven die zich inzetten voor een betere wereld. We brengen duurzaamheid op een aantrekkelijke manier onder de aandacht.”

Papier gemaakt van restafval

Toen Maartje besloot om een tijdschrift te maken kreeg ze veel commentaar. “Mensen zeiden: je praat over duurzaamheid en dan kom je met zo’n product aan! Maar ik heb dus een loophole gevonden.” Happy Times Magazine is gemaakt van papier van reststromen uit de landbouwindustrie. “Denk aan maïs; de korrel is eetbaar, maar je hebt ook nog de bladeren en de stengels van de plant. Normaal worden die weggegooid, maar het bedrijf Paperwise koopt en maakt er papier van. Zo worden er geen bomen gekapt en je gebruikt iets van wat normaal gesproken wordt verbrand. Dat vond ik zo'n mooi verhaal. Op deze manier draag je echt bij.”

Goedkoop is duurkoop

Maartje groeide op in Driebergen, met haar ouders en een jonger zusje. Maartjes vader heeft als motto: goedkoop is duurkoop. En als het dan toch stuk gaat, dan was hij degene die thuis alles repareerde. Van de auto tot kleding. “Dan kreeg je zo’n mooi lapje op je broek, hij is heel handig met de naaimachine." Haar moeder is al vanaf haar twaalfde vegetarisch, net als Maartjes opa, oma en oom en tantes destijds. “Het had niet eens heel veel te maken met dierenleed of het milieu, maar vooral met rechtvaardigheid. M’n moeder kon het niet meer aan zichzelf verkopen waarom zij meer recht had om te leven dan een dier. Vooral omdat je zoveel andere dingen kan eten.”

Op haar vijftiende stapje Maartje ook over op een vegetarisch dieet. “Ik kan me nog supergoed herinneren dat een vriendin vroeg: ‘Waarom dan?’ Ik zei toen dat ik het onrechtvaardig vond om dieren te eten. Dat vond mijn vriendin zo’n stom argument. ‘Als je het nou doet voor het klimaat, dan zou ik het kunnen begrijpen, maar dit…’. Toen antwoordde ik: ‘Het klimaat kan mij gestolen worden.’ De reden dat ik me dit moment zo goed herinner, is omdat ik me meteen afvroeg: waarom heeft vlees eten eigenlijk invloed op het klimaat? Voor mij waren dat twee dingen die op dat moment nog heel veel uit elkaar stonden.”

Leren over het klimaat

Het vraagstuk liet ze lang rusten, totdat ze in 2020 veel ging wandelen. "Je kon verder niet veel, door de coronapandemie. Op een gegeven moment was ik muziek luisteren zat, dus ben ik aan podcasts begonnen. Een van de eerste was van een vegan diëtiste, die vertelde hoe vlees eten bijdraagt aan de klimaatcrisis. Toen ging de bal rollen. Ik luisterde podcasts over veganisme, de kledingindustrie, biodiversiteit en de energiecrisis. Ik las het boek ‘De verborgen Impact’ van Babette Porcelijn, ‘Hoe gaan we dit uitleggen?’, van Jelmer Mommers en ‘Ooit aten wij dieren’, van Roanne van Voorst. Toen dacht ik: wat ik nu allemaal heb geleerd, dat moet iedereen weten. Sindsdien neem ik mijn volgers mee in alles dat ik leer en interessant vind.”

Dat we in actie moeten komen is duidelijk, zegt Maartje, maar we moeten oppassen dat we dingen niet gaan bestempelen als goed of fout. “Liever imperfect iets doen, dan niks doen. Toen ik in aanraking kwam met veganisme, dacht ik: dat doe ik wel even. Maar het lukte me gewoon niet. Er waren toentertijd lang niet zoveel veganistische producten als nu. Dus ik appte de vegan diëtiste van de podcast en schreef dat het me maar niet lukte. En dat ik daar zo van baalde. Toen zei ze: ‘Als iedereen zou eten zoals jij dat nu doet, dan zou de helft van het probleem niet bestaan. Doe gewoon wat voor jou nu mogelijk is. Je bent vet goed bezig!’ Daardoor leerde ik dat het ook in kleine stapjes mag. Ik kies er nu bewust voor om negentig procent van de tijd veganistisch te eten. Als oma appeltaart heeft gebakken en daar zit melk in, dan mag ik dat gewoon eten van mezelf.”

Klimaatstress

Veel jongeren maken zich grote zorgen over het klimaat. Uit een onderzoek van Milieudefensie Jong, onder jongeren tussen 16 en 30 jaar, blijkt dat één op de drie zich machteloos voelt. Een kwart vermijdt daarom nieuws over dit onderwerp. Bij één op de vijf jongeren levert het zelfs stress op. Juist daarom wil Maartje duurzaamheid aantrekkelijk maken voor een jong en breed publiek, zodat het gemakkelijker wordt om stappen te zetten naar een groenere wereld. “Ik wil niet gebombardeerd worden met feiten en cijfers over hoe kapot de aarde is, zoals ik in veel media zie. Ik wil weten wat ik kan doen om klimaatverandering tegen te gaan."

De reden dat Maartje zich uitspreekt, is tweeledig. Ze ziet de noodzaak én ze heeft de mogelijkheid. “Dat komt doordat ik verder gewoon niet zo heel veel problemen heb. Ik heb een hele fijne jeugd gehad, ik heb niet met racisme te maken gehad, ik heb me altijd veilig gevoeld, ik heb een huis waar ik in woon, ik heb geld om eten te kopen. Ik heb dus ruimte om me zorgen te kunnen maken om de klimaatcrisis. En ik heb ook nog eens de tijd om me daar dagelijks over uit te spreken. Ik heb deze privileges gekregen, daar ben ik me heel bewust van. Ik hoef me daarover niet schuldig te voelen, maar ik vind wel dat ik er gebruik van moet maken.”

Duurzaamheid als norm

Maartje benadrukt dat klimaatoptimisme vooral een manier is om er beter mee om te gaan. Het is  geen gevoel. “Want ik weet niet of ik echt hoopvol ben voor de toekomst. Maar dat betekent niet dat ik me nu niet kan inzetten, op een manier die goed voelt en bij me past.” Maar dat betekent niet dat er geen gevoelens van ongenoegen en onzekerheid mogen zijn. Maartje: “In het tijdschrift hebben we een rouwhoekje. Daar kan je je frustraties en angst over de toekomst kwijt. Boosheid op iedereen die maar blijft praten, in plaats van blijft doen. Verdriet, om alles wat we nu al verliezen en blijven verliezen in de komende jaren. Het zijn allemaal echte emoties, die er mogen zijn. Ook ik schakel soms even af. Dan ga ik het liefst hardlopen in het bos.”