Een andere blik op kleding

Christian is director duurzaamheid & services bij outdoorspecialist Bever, en heeft een bijna verrassend simpele kijk op duurzaamheid. “Ik vind dat je als mens of bedrijf altijd zou moeten kijken naar hoe je zo min mogelijk negatieve impact maakt. Op de wereld, op mensen, op wat dan ook. Binnen duurzaamheid kan je snel afgeleid raken, met vragen als ‘wat is nu de werkelijke impact die je maakt op de klimaatcrisis’? Maar ik wil me daar eigenlijk helemaal niet mee bezighouden. Laten we gewoon kijken hoe we, binnen wat wij doen, zo positief mogelijk impact kunnen maken.”

Deze mentaliteit is ook hoe Christian duurzaamheid binnen Bever verder probeert te brengen. “Ik krijg veel vrijheid om nieuwe dingen te proberen, ben eigenlijk een ondernemer binnen de onderneming. Duurzaamheid zit natuurlijk al in het DNA van ons bedrijf omdat we gericht zijn op buitenrecreatie. Iedereen die hier werkt houdt van buiten, staat daar dus ook wat dichterbij en ziet met eigen ogen de negatieve gevolgen van wat we als mensheid doen.”

Binnen zijn werk is hij veel bezig met circulariteit: het gebruik en hergebruik van grondstoffen. “Kleding en spullen worden steeds goedkoper en sneller geproduceerd, daar heb ik echt moeite mee. Koop liever alleen wat je nodig hebt. Een kwalitatief product waarvan je weet: dit ga ik vaak en met plezier gebruiken.” Onderhoud, reparatie en hergebruik zijn daarbij erg belangrijk. Daarom kan je bij Bever terecht voor een wasservice voor je slaapzak of een reparatieservice voor je waterdichte jack. Ook vind je tweedehands artikelen in de winkels, en een collectie gemaakt van de materialen van oude buitenproducten.

Extra geluk ervaren

Langer met je spullen doen bespaart niet alleen grondstoffen, het levert ook nieuwe gevoelens en ervaringen op. “Soms gebruik ik bijvoorbeeld m’n backpack, en dan denk ik ‘wauw, hier heb ik al zoveel mooie reizen mee gemaakt.’ Dat maakt me dan blij. En laatst zat ik thuis zelf een gat in m’n broek dicht te naaien, iets wat ik een paar jaar geleden nooit had gedaan. Ik moet eerlijk zeggen: het resultaat was niet geweldig, maar ik ervaarde wel een gevoel van trots.”

Een van de redenen dat Christian veel bezig is met duurzamer leven, is omdat hij van dichtbij ziet dat het steeds slechter gaat met de natuur. 

Als enthousiaste bergbeklimmer trok hij onlangs nog voor een zero-emissie project zeven weken door de Alpen. “Als je zo min mogelijk wil uitstoten, realiseer je je steeds meer welke impact bepaalde keuzes hebben. Zo pak je voor de eerste delen vanuit het dal meestal een kabelbaan en begin je daarna met klimmen. Nu ging ik met elektrisch vervoer of te voet. Hoewel het een heel intens project was met veel bergen achter elkaar, bracht het me juist rust door op deze manier te reizen en weg te zijn van de massa. Dat vind ik een hele mooie bijvangst. Dat je extra geluk ervaart, omdat je kiest voor minder negatieve impact.

Langer mee, met de juiste zorg

Anders kijken naar kleding en spullen gaat niet vanzelf. Daarom stuurt Christian erop dat klanten weten hoe ze hun producten moeten schoonmaken en onderhouden, zodat ze langer meegaan. “In ons werk zien we bijvoorbeeld vaak dat mensen denken dat hun donzen slaapzak na verloop van tijd zijn isolerende functie verliest, en kopen dan een nieuwe. Maar na even wassen en opkloppen is hij weer net zo warm als eerst.” Niet iedereen is daar even handig in, of maakt daar tijd voor. Daarom kan je bij Bever terecht voor dit soort onderhoud.

 Voor kledingreparatie kon je altijd al terecht bij Bever, maar dat gaat sinds kort net even anders. Veel producten zijn gemaakt van bijzondere stoffen en hebben eigenschappen die je niet zomaar naar een kleermaker kan brengen. “Dan ging je kleding naar de producent, vaak over de grens, en duurde het soms wel een week of acht voordat je je jas weer terug had. Zulke wachttijden worden niet meer geaccepteerd. Daarom bieden we nu zelf reparatie aan. Het liefst zo betaalbaar mogelijk, want het moet ook financieel aantrekkelijk zijn vergeleken met een nieuw product.”

 Afgelopen zomer werd er zelfs een slaapmat-reparatieservice in het leven geroepen. “Een lek in een fietsband is vrij makkelijk op te sporen met een emmer water. Met een slaapmat is dat een beetje ingewikkeld. Dus ontwikkelden we een testbad waarin we de mat onder water houden om problemen op te sporen en te repareren. Dat is echt uniek in Nederland. En het succes ervan heeft me verrast, dus er is blijkbaar wel behoefte aan.”

 In de winkels vind je naast gewone producten ook veel kleine onderdelen. “Denk aan gespjes voor een rugtas of een pinnetje voor een wandelstok. Hele specifieke dingen waarvan we weten dat die met intensief gebruik soms kapot gaan. Hiermee willen we ook aan klanten laten zien dat wij het belangrijk vinden om lang met spullen te doen. Het is geen belofte die 100% waar te maken is, maar in mijn ideale wereld zou ik zeggen: het maakt niet uit wat je bij Bever koopt. Als er iets mee is, maken wij het voor je. En is het niet meer te maken, dan zorgen we dat het op een goede plek terechtkomt. Dan kan iedereen zonder zorgen bij ons kopen en gebruiken.”

Strenge eisen, meer innovatie

Het zijn niet alleen de eigen klanten die Bever aanmoedigt om anders naar producten te kijken. “Bij ons liggen er allerlei verschillende merken in de winkel. Om ervoor te zorgen dat we alleen producten van hoge kwaliteit verkopen, die ook nog eens aan bepaalde duurzaamheidseisen voldoen, hebben we strenge inkoopvoorwaarden opgesteld. Zo stimuleren we onze leveranciers om te verduurzamen. Zijn er bepaalde collecties, of misschien zelfs hele merken die niet aan die eisen voldoen? Dan nemen we daar afscheid van.”

 Gelukkig is het vaker zo dat merken wél voldoen aan de criteria. Dat geeft Christian hoop. “Terwijl we de criteria aanscherpen, neemt het aandeel van producten dat eraan voldoet alleen maar toe. We krijgen soms van internationaal grote merken terug dat maar weinig winkels hen zo kritisch bevragen op het onderwerp duurzaamheid als wij. Hoe mooi dat je als relatief kleine winkelketen zo daadwerkelijk innovatie afdwingt bij producenten om de route naar circulariteit te versnellen. Dat vind ik echt gaaf om terug te horen.”

Zuinig met grondstoffen

Er zijn dringend meer bedrijven nodig die circulair denken, want we gebruiken veel meer grondstoffen dan de aarde produceert. In Nederland is er nog (veel) werk aan de winkel op dat gebied. De overheid wil het grondstoffengebruik in 2030 gehalveerd hebben. En de ambitie is zelfs om in 2050 volledig circulair te zijn, dus helemaal geen afval meer produceren. Maar bedrijven komen te weinig in actie, onder andere omdat op korte termijn de kosten voor circulaire oplossingen relatief hoog zijn. En dat heeft verspilling van kostbare grondstoffen en mogelijk ernstige tekorten in de toekomst tot gevolg. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) adviseert de overheid dan ook dringend om zo snel mogelijk nieuwe wet- en regelgeving in te voeren, om zo te zorgen dat bedrijven duurzamer opereren.

Het is een belangrijk doel voor Christian om ervoor te zorgen dat Bever zo min mogelijk nieuwe grondstoffen gebruikt. “Er zijn uitzonderingen, maar ik vind het beschamend waar we staan als industrie van maakproducten. Het is goed dat wetgeving bedrijven gaat dwingen om zuiniger met grondstoffen om te gaan, want het is nu eenmaal zo dat recycling vaak veel duurder is dan gewoon iets nieuws maken. De groene kant van mijn hart vindt dat heel erg zonde, maar de zakelijke kant snapt het ergens ook wel.”

Zoveel mogelijk de cirkel rond

Het kost namelijk best wat tijd en moeite om uit te zoeken hoe je een product kunt hergebruiken, recyclen of circulair kunt maken. Voor producten met natuurlijke vezels als wol en katoen is het makkelijker dan kunstmatige materialen. Om welk product het ook gaat, Bever streeft naar de best mogelijke oplossing. Dat kan zijn als hergebruik in dezelfde vorm in de tweedehands collectie, het vermaken van het product tot iets nieuws of donatie, waardoor het in dezelfde vorm maar ergens anders weer wordt gebruikt. Er wordt jaarlijks al bijna 60.000 kilo aan gebruikte spullen naar de inleverpunten van Bever gebracht. Echt van A tot Z circulair zijn op één product, is nu nog heel moeilijk, legt Christian uit. “Dat heeft ook te maken met dat er veel productieketens in Azië zitten. Dus als een product hier gebruikt is en ingezameld, weegt het terugbrengen naar Azië om de grondstoffen te hergebruiken voor eenzelfde product qua CO2-uitstoot niet op tegen een andere oplossing.”

Zelf heeft Bever een speciale collectie buitenkleding, waarvan alle producten deels of zelfs helemaal gemaakt zijn van oude materialen, verweven tot nieuwe grondstoffen. Oude spijkerbroeken worden een nieuw T-shirt en een kapotte tent wordt een handige toilettas voor op reis. “Die laatste is nog niet helemaal circulair, kunstmatige materialen blijven lastig. Als dat reistasje aan het einde van de levensduur is, is het nog steeds niet te verwerken. Gelukkig worden er steeds meer recyclingoplossingen uitgevonden. Tot de tijd dat we daar iets mee kunnen, werken we met deze tussenoplossing in de vorm van upcycling. We streven ernaar om voor zoveel mogelijk producten de cirkel rond te krijgen. En dat lukt soms goed en soms minder, daar zijn we heel transparant over.”

Circulair succes?

De circulaire collectie en alle reparatie- en onderhoudsdiensten zijn nu nog geen enorme inkomstenbron voor Bever. “We doen dit echt vanuit de motivatie om het goed te doen, dus dat hoeft ook nog niet. Maar we blijven een commercieel bedrijf, dus dat kan nooit de enige reden zijn. Er zijn dan ook zeker mooie resultaten, al zijn die wat moeilijker te berekenen. Als je kijkt naar indirecte effecten als het aantrekken van nieuwe klanten en merkvoorkeur, levert het ons onderaan de streep nu al veel op.”

 Christian zag zijn afdeling de afgelopen paar jaar dan ook van tien naar dertig mensen groeien en heeft de ambitie om nog veel groter te worden. De komende tijd gaat hij kijken of hij de diensten naar een gezond financieel model kan brengen. Later dit jaar opent in Utrecht een bijzondere Bever-winkel. “In het pand waar ooit een Bever-outlet zat, gaan we nu een speciale collectie aanbieden. Deels circulaire collecties, maar ook producten met andere bijzondere duurzaamheidsverhalen. Ik ben enorm benieuwd hoe deze winkel het gaat doen, want het is voor ons ook een doel om naar andere bedrijven te bewijzen dat een circulair businessmodel geld oplevert. Ik snap dat circulariteit ingewikkeld lijkt. Als je het van tevoren probeert rond te rekenen, lukt het niet. Maar je moet gewoon beginnen.”

Kijk met een andere bril

De discussies gaan binnen bedrijven vaak over de verkeerde dingen, vindt Christian. “Nu er steeds meer wetgeving komt, is de houding van veel bedrijven ‘zo moet het nu eenmaal’. Dat zie je vaak met duurzaamheid; het gaat meestal over wat niet meer mag of wat nu ineens moet. Je kan het ook zien als een kans om te innoveren of op een andere manier positieve bijdrage te leveren aan je organisatie. Voor Bever heeft het in ieder geval veel kansen gebracht.”

Zijn advies is om je als bedrijf niet alleen te richten op de mensen die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben. “De meeste klanten kijken in principe natuurlijk beperkt naar of iets nu wel of niet circulair is. Een product moet gewoon voldoen aan de functie en een betaalbare prijs hebben. Ik denk dat veel duurzame initiatieven daarom stranden, die zijn gericht op mensen die al een groen hart hebben. Daarom wil ik daar een beetje van wegblijven, en het puur hebben over goede spullen, goed voor je spullen zorgen en blij worden van je spullen. Dat is vervolgens ook goed voor je portemonnee, en tot slot ook nog eens voor de wereld. Ik denk dat dat de sleutel is om niet alleen de duurzaamheidsfanaten, maar iederéén mee te krijgen.”