Roel Schatorjé was zevenentwintig en had een comfortabele baan bij een reguliere bank. Toch knaagde er iets. ‘Ik hou heel erg van de natuur, van bossen en bomen, en ik was me ervan bewust dat we die natuur in razend tempo kapot maken. Eigenlijk wilde ik dáár iets tegen doen. Zou ik dat kunnen? Zou ik bijvoorbeeld 100 000 bomen kunnen planten?’ Hij nam ontslag, spendeerde een jaar in de prachtige Keniaanse natuur en bedacht een manier om zijn steentje bij te dragen: notitieboekjes van uitwisbaar steenpapier. Nu, vier jaar later, verkoopt MOYU in steeds meer landen uitwisbare boekjes, agenda’s en tekenpapier en zwengelt daarmee bewustzijn aan over de impact van papierverspilling.

Het Amsterdamse kantoor van MOYU staat nog vol dozen en opgestapelde bureaus. Het bedrijf is net verhuisd naar een broedplaats in Amsterdam West, op een boomloos parkeerterrein aan de ringweg. Op het terras van de broedplaats vertelt Roel geanimeerd over het pad dat hij de afgelopen vier jaar met MOYU heeft afgelegd.

Onderbelicht probleem

De enorme milieu-impact van de papierindustrie, is de motor bij die reis. De cijfers stemmen niet vrolijk: de industrie neemt maar liefst zeven procent van de wereldwijde CO2-uitstoot voor zijn rekening en zorgt ervoor dat er iedere minuut zo’n vijf voetbalvelden aan bos verdwijnt. Roel: ‘Op de een of andere manier staat die impact van de papierindustrie niet zo op de radar. Misschien doordat we papier kunnen recyclen, of doordat het als duurzaam alternatief voor plastic wordt gezien. Juist omdat het een onderbelicht probleem is, wilde ik daar mijn aandacht op richten.’

Al tijdens zijn studie Sustainable Entrepeneurship hoorde Roel over het bestaan van steenpapier. Het gaat om papier van calciumcarbonaat, een van de meest voorkomende grondstoffen ter wereld, waar bijvoorbeeld in de bouw grote reststromen van bestaan. Na zijn ontslag kwam de ingeving. ‘Steenpapier is waterafstotend en ik wist dat er uitwisbare pennen bestaan. Wat nou als ik die twee met elkaar combineer?’ Na een zoektocht naar het beste en meest duurzame steenpapier en de fijnste uitwisbare pen ontstond MOYU.

Zo werkt steenpapier

Gebruikers kunnen de boekjes volschrijven, to-do-lijsten maken, presentaties houden op een flip-over en de aantekeningen vervolgens met een vochtig doekje wegvegen. Tot wel vijfhonderd keer. De boekjes zijn van gecertificeerd steenpapier dat in Taiwan wordt gemaakt uit reststromen. Steen wordt tot gruis gemalen, met bindmiddel gemengd en geperst tot papier. Vervolgens wordt het naar België verscheept, in Antwerpen bedrukt in een duurzame drukkerij en in Zeeland op bestelling tot boekjes gebonden.

Bewustzijn creëren

Ondanks die indrukwekkende cijfers, is Roel bescheiden over zijn innovatie. ‘De echte impact zit natuurlijk niet in de aanschaf van duurzame notitieboekjes. Voor mij zijn de boekjes een manier om bewustzijn over de schadelijke impact van de papierindustrie te creëren. En daarmee een zoektocht te starten naar oplossingen op grotere schaal.’

Voor die grote oplossingen is Roel met onder meer Triodos, een waterzuiveringsbedrijf en een bouwbedrijf in gesprek over het opzetten van een steenpapierfabriek in Nederland. ‘Als we hier genoeg volume hebben, kunnen we steenpapier lokaal produceren en recyclen. Voor notitieboekjes, maar ook voor voedselverpakkingen en postpakketjes bijvoorbeeld.’ De vezels in houtpapier lopen bij iedere recycle-ronde schade op, waardoor schrijfpapier slechts twee keer te recyclen is. Steenpapier bestaat voor 80 procent uit steengruis, dat bijeen wordt gehouden door 20 procent plastic als bindmiddel. Roel: ‘Omdat het papier uitwisbaar en eindeloos recyclebaar is, is het ondanks dat plastic toch een veel duurzamer optie dan houtpapier.’  

Natuurherstel

Het gaat goed met MOYU, ze hebben in acht Europese landen voet aan de grond. Maar de afgelopen jaren waren niet altijd makkelijk. ‘Ik was ervan overtuigd dat we een perfect product op de markt brachten. Maar het was niet eenvoudig om dat aan anderen duidelijk te maken, om met beperkte middelen, vanuit een nieuw merk een onbekend product op de markt te brengen.’ 

Dankzij de notitieboekjes van MOYU worden niet alleen minder bomen gekapt, het bedrijf zorgt ook actief voor natuurherstel. Voor ieder verkocht product betalen ze Trees for Kenya om een inheemse boom te planten. Vorig jaar bezocht Roel een van die projecten, rond Mount Kenya, waar een uitgeput landbouwgebied weer tot leven wordt gewekt. ‘Dat was indrukwekkend. De effecten bleken breder dan ik van tevoren dacht. Je zag bijvoorbeeld dat de vrouwen die zorg dragen voor het stekken en planten van de boompjes niet alleen een inkomen, maar ook waardering vanuit de gemeenschap krijgen. En ook als het om natuurherstel gaat, was er al veel te zien. Het bos breidt uit, ze zien weer olifanten en vogels in het gebied. Het ecosysteem houdt meer water vast, wat zorgt voor betere watervoorziening in de hele regio.’

Inmiddels staat de teller op 181 876 geplante bomen, bijna het dubbele van de 100 000 die Roel ooit als stip op de horizon had gezet. ‘Dat doel leek ooit zo ver weg, maar bleek gewoon binnen handbereik. Die realisatie motiveert enorm en maakt me benieuwd naar wat er nog meer mogelijk is.’