Het nieuwe huis van Marjolein staat in Olst. Om precies te zijn in de nieuwe circulaire en natuurinclusieve zelfbouw-woonwijk Olstergaard. Hier komen 74 woningen, waaronder zeven tiny houses. Geen standaard nieuwbouwproject, maar een wijk die wordt ingericht door de toekomstige bewoners zelf die er voor een groot deel alleen een kavel kochten.

Marjolein woonde al vijf jaar in haar eerste tiny house ‘on wheels’ toen ze besloot een ‘vaster’ tiny house te laten ontwerpen waar ze oud in kan worden. Het is op dit moment nog erg bijzonder dat een gemeente daar ruimte voor vrijmaakt. “Gemeenten starten vaak met tijdelijke pilot projecten, als ze iets met tiny housing willen doen. Maar mensen die kiezen voor een tiny house willen dat natuurlijk het liefste op een plek waar ze niet na een paar jaar weer weg moeten. Ik vond een tijdelijke plek eerst niet zo erg, maar nu ben ik wel toe aan een eigen stukje aarde waar ik oud kan worden.”

Haar huis op eigen kavel wordt gefinancierd met een Triodos Hypotheek. Dat is bijzonder om te benoemen omdat het doorgaans lastig is tiny houses te financieren als ze niet vast aan de grond staan. Marjolein wilde in eerste instantie alleen financiering voor de kavel omdat ze haar eerste tiny house al had afbetaald, en deze mee wilde nemen naar haar nieuwe kavel. Voor Triodos zijn dit soort hypotheken onderdeel van een duurzame en sociale woningmarkt. De bank wil de woningmarkt niet alleen verduurzamen, maar ook eerlijker maken. Uiteindelijk heeft Marjolein besloten haar eerste huisje te verkopen en een nieuwe te laten bouwen op haar kavel.

Tiny houses kunnen een mooi onderdeel zijn van een toekomstige woningmarkt die voor iedereen toegankelijk is. Daarom geeft Marjolein een inkijkje in haar proces, om zo anderen te inspireren.

Stap 1: een plek vinden

“Iedereen die in een tiny house wil wonen komt voor de grote uitdaging te staan: hoe vind je een plek waar je in zo’n huisje mag wonen? De plekken zijn nog schaars. Dat je niet zomaar ergens kunt wonen in je huisje, daar kwam ik achter toen ik in 2015 een plek zocht voor mijn eerste huisje. Inmiddels ben ik goed op de hoogte van alle mogelijkheden door mijn werk waarin ik andere mensen advies geef over tiny houses. Een onderdeel daarvan is dat ik elke twee maanden een update geef over alle nieuwe initiatieven waar mogelijk ruimte komt voor tiny houses. Deze dienst heet het Register van (aspirant) Tiny House bewoners. Ik kwam er zelf Olstergaard mee op het spoor en schreef me hier in voor een kavel.

Soms kun je ook kavels voor tiny houses, of tiny houses met grond, te koop of te huur vinden op TinyFindy. En in mijn blog geef ik nog meer tips over het vinden van een woonlocatie voor je tiny house.”

Stap 2: funderen

“Mijn vorige tiny house was een Tiny House On Wheels, een verplaatsbaar huisje gebouwd op een trailer. Mijn nieuwe tiny house mag voor altijd op mijn kavel blijven, dus die krijgt een fundering. Ik wilde het alleen niet met beton funderen wat doorgaans gebeurt, omdat beton ontzettend veel CO2 uitstoot.

Daarom koos ik voor een schroeffundering, die heeft een minimale impact op de bodem en kan ook weer makkelijk verwijderd en hergebruikt worden. Handig als mijn huis door onverwachte omstandigheden toch verplaatst moet worden. De schroeven die ik gebruik van PNL Circulair Funderen zijn in Duitsland gefabriceerd, dus redelijk lokaal. Zo’n bedrijf kiest de juiste schroeven bij de eigenschappen van de woning. Hier in Olstergaard zit met name klei en zand in de bodem, met hier en daar veenlagen. Daar wordt dan rekening mee gehouden. Samen met andere toekomstige bewoners heb ik mijn kavel laten ‘sonderen’, er worden dan metingen gedaan naar de samenstelling van de bodem. Op basis van die gegevens en van de constructie van je huis kan de juiste hoeveelheid schroeffundamenten, de positie en de draagkracht berekend worden.”

Stap 3: het ontwerp

“Ik liet het huis ontwerpen door de Woonpioniers. Die hebben een woonconcept met de naam Sprout ontworpen, die in verschillende maten gebouwd kan worden. Ook tiny! Een bijzonder tiny house waar een kas aan vast zit. Het mooie is dat zo’n huis in zijn geheel de fabriek gebouwd wordt, waar heel efficiënt gewerkt kan worden. Er is zo minder transport van materialen nodig. Eenmaal klaar kan het huis in een dag geplaatst worden op de kavel. Daarna wordt ter plaatse de kas er aan vast gebouwd. 

Mijn huis werd in de fabriek van Blind Werkt in Wesepe gebouwd, zij hebben veel ervaring met houtskeletbouw en tiny houses.

Voor het interieur heb ik de hulp van interieurontwerper Dennis Belle ingeroepen. Samen kozen we voor een oud-Marokkaanse sfeer in huis. De badkamer van mijn kleine huisje wordt super de luxe, in de stijl van een hammam, er komt zelfs een klein badje in. Want ook al kies je voor klein en duurzaam wonen, dat betekent niet dat je spartaans hoeft te wonen. Je mag juist kiezen voor kwaliteit en stijl, als je maar bewust kiest voor wat je mooi en belangrijk vindt. De rest laat je weg.”

Stap 4: natuurlijke materialen

“Mijn huisje wordt biobased gebouwd, met materialen die gezond en natuurlijk zijn. Ik vind het niet meer dan logisch dat de basis van mijn huis van hout is. Dat heet HSB oftewel houtskeletbouw. Ik houd van bos, bomen en hout. Bovendien is hout hernieuwbaar, het leeft en ruikt lekker. Natuurlijk gebruiken we alleen hout met het FSC keurmerk, dus duurzaam geproduceerd hout.

Voor de isolatie heb ik gekozen voor een hennep-jute mix en houtvezel platen. Op de gevel komt Platowood, thermisch verduurzaamd hout. Platowood heeft een gepatenteerd hydro-thermisch verduurzamingsproces waarbij ze geen chemicaliën gebruiken. Gezond en milieuvriendelijk dus. Het hout voor mijn gevel is afkomstig van Nederlandse populieren, het is dus ook nog lokaal geoogst.”

Stap 5: installaties

“Mijn eerste tiny house was volledig ‘off-grid’, dus niet aangesloten op (nuts)voorzieningen. Mijn nieuwe huis wordt deels zelfvoorzienend en dat wordt wel aangesloten op water en riolering, maar niet op het elektriciteitsnet. Het dak van de kas zal volledig uit semi-transparante zonnepanelen bestaan, waarmee ik alle elektriciteit opwek die ik in huis ga gebruiken.

En het wordt ook nog eens een gasloos. Dat betekent dat ik in de winter minder stroom heb dan in de zomer en daar mijn energieverbruik op moet aanpassen. Dat ben ik inmiddels gewend na vijf jaar off-grid wonen. In de zomer kan de stroom bijna niet op, maar in december en januari kun je zomaar een paar hele donkere dagen achter elkaar hebben. Dan moet je dus echt oppassen met welke apparatuur je gebruikt en hoe lang. Een ovenschotel bakken in de elektrische oven zal dan waarschijnlijk niet gaan.

Met alleen zonnepanelen ben je er niet. Ik heb een Victron Energy installatie die me in staat stelt de overtollige stroom in accu’s op te slaan zodat ik ook na zonsondergang stroom heb, en de stroom omvormt naar 230 volt. Door een handig paneel dat weergeeft hoeveel stroom er binnenkomt en hoeveel er nog in de accu’s zit, kan ik mijn verbruik nauwkeurig monitoren zodat ik mijn gedrag kan aanpassen aan het weer en de seizoenen.

Ik ga dit keer wel op het waternet, maar ga ook weer regenwater opvangen om te hergebruiken. Je kunt namelijk prima aangesloten zijn op de waterleiding en toch zuinig omgaan met water. De gemiddelde Nederlander verbruikt 120 liter water en dat is niet nodig. Elke dag douchen is bijvoorbeeld overbodig. En ik kies ervoor om in plaats van leidingwater mijn toilet met regenwater te spoelen. Daarvoor heb ik gekozen voor het JustNimbus regenwatersysteem. Naast het spoelen van het toilet gebruik ik het regenwater voor de wasmachine en de planten in de tuin.

Voor de verwarming heb ik een kleine speksteenkachel. Speksteen houdt de warmte heel lang vast, waardoor je de kachel niet de hele dag aan hoeft te hebben. Je stookt hem lekker warm en laat hem dan uitgaan, hij blijft dan nog lang warmte afgeven. Als ik stroom genoeg heb dan kan ik ook een lucht-lucht warmtepomp gebruiken. Dat is een soort airco die ook kan verwarmen.

Water verwarmen doe ik met een boiler. Misschien dat ik in december niet in bad kan omdat er te weinig stroom is, maar daar kan ik mee leven. Verder heb ik bij de keuze voor alle apparatuur rekening gehouden met het stroomverbruik en zoveel mogelijk gekozen voor apparatuur met energielabel A.”