Stel je eens een astronaut voor, of een chirurg. Hoe ziet diegene eruit? Grote kans dat je aan een witte man denkt. Dat is niet vreemd, want op televisie en in schoolboeken zijn astronauten en chirurgen dat meestal ook. Onderwijs heeft de kracht de toekomst van kinderen te sturen. Maar wat als er geen voorbeelden zijn waar leerlingen zich mee kunnen identificeren?

Dat is een van de uitdagingen waar Sanoma Learning, onderdeel van het Finse Sanoma Group, zich mee bezig houdt. Sanoma biedt leeroplossingen zoals boeken, online onderwijsplatforms, beheersystemen voor scholen en distributie van leermiddelen. Zo’n twintig miljoen leerlingen in elf Europese landen maken gebruik van het lesmateriaal van Sanoma. Het platform itslearning heeft het hoofdkantoor in Noorwegen en is de grootste aanbieder van digitale leersystemen in Europa, van Finland en Nederland tot Groot-Brittanië. En sinds eind 2020 valt ook Santillana, de Spaanse marktleider in lesmateriaal, onder de paraplu van het Finse bedrijf.

Uitdagingen in het Europese onderwijs

Het nieuwe Triodos Future Generations Fund investeert in bedrijven die bijdragen aan een duurzame toekomst voor kinderen wereldwijd, zoals in Sanoma. Sjoerd Rozing, fondsmanager Triodos Future Generations Fund: “Natuurlijk is toegang tot onderwijs in Europa al goed geregeld, en op overheidsniveau vastgesteld. Maar ook Europees onderwijs kent uitdagingen. De afgelopen jaren zijn de behoeften van zowel leerlingen als leerkrachten veranderd.”

Digitale klaslokalen en onderwijs op afstand zijn daar een voorbeeld van. De komst van COVID-19 maakte deze nieuwe vormen van onderwijs opeens noodzakelijk. Zowel de manier van leren als de inhoud van het lesmateriaal hadden aanpassingen nodig om goed onderwijs te blijven geven. Een ander voorbeeld is gebrek aan divers lesmateriaal in onze maatschappij. Sanoma maakt zich hard voor educatief materiaal dat past bij de toenemende globalisering en een inclusieve(re) samenleving.

Diversiteit: iedereen in beeld

Het Finse bedrijf ontwikkelt voornamelijk lesmateriaal voor scholieren in het basis- en middelbaar onderwijs. Kinderen tussen de vier en achttien jaar, de leeftijdsgroep waarin het wereldbeeld vorm krijgt. Om representatie in lesmateriaal te waarborgen schakelt Sanoma deskundigen in die ervaring hebben in het bevorderen van diversiteit en werken ze met auteurs met diverse achtergronden. Zo creëren ze lesmateriaal waarmee alle leerlingen zich kunnen identificeren, en proberen ze bekende vooroordelen in bijvoorbeeld genderidentiteit en etniciteit tegen te gaan. Natuurlijk ziet de samenstelling van de maatschappij er per land anders uit, dus past Sanoma het lesmateriaal lokaal aan.

Opkomst digitale leermiddelen

De pandemie zorgde voor een gigantische vraag naar digitale leermiddelen. Sanoma stelde destijds een aantal van de digitale leerdiensten gratis open voor scholen, zoals het nu zowel leerplatforms als kindertelevisie gratis aanbiedt in het Oekraïens. Digitaal en op afstand lesgeven zijn blijvend, ziet Sanoma. Een groot voordeel van digitale leerplatforms is dat ze eenvoudig aangepast kunnen worden aan persoonlijke leerbehoeftes van scholieren, lokale wensen en het lokale curriculum.

Nog lang niet iedereen heeft digitaal lesgeven omarmd, met name vanwege wantrouwen rondom privacy van gegevens. Er was al jaren een eigen privacyprotocol, maar Sanoma ziet dat het vertrouwen stijgt dankzij de invoering van de Europese regelgeving rond de bescherming van persoonsgegevens (in Nederland bekend als de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Verder informeert en adviseert het bedrijf docenten en andere beroepsgroepen die werkzaam zijn in het onderwijs met betrekking tot privacy. Want, vindt Sanoma, digitaal lesgeven is essentieel. Ook nu er geen coronamaatregelen zijn, hebben scholieren die niet in het klaslokaal aanwezig kunnen zijn recht op kwaliteitsonderwijs.

Afstand overbruggen

“Ook voor Triodos is de toegang tot educatie erg belangrijk”, legt Rozing de keuze voor Sanoma uit. “Naast een diverse en inclusieve manier van lesgeven zijn we met Triodos Future Generations Fund heel actief met technologie in educatie. We willen de afstand overbruggen in de kwaliteit van onderwijs voor degene die thuiszit en degene die wel in het klaslokaal aanwezig is. Daar valt nog veel te verbeteren.” Verder stelt Rozing dat de term ‘one size fits all’ niet bestaat in het onderwijs. “Iedereen ontwikkelt zich op een eigen tempo. Technologie kan helpen om verschillen inzichtelijk te maken, en zo onderwijs tot een meer persoonlijke ervaring maken.”

Rozing legt uit dat het gaat om overbruggen van afstand in de breedste zin van het woord. “Er zijn natuurlijk ook nog steeds heel veel kinderen die überhaupt geen toegang hebben tot onderwijs. Dat is een probleem wat al heel lang speelt en dat we graag anders zien. Technologie kan daar een grote rol in spelen. Zo zijn in veel Afrikaanse landen mobiele telefoons het enige kanaal om educatief materiaal te verspreiden. Maar weinig mensen hebben toegang tot een computer en ook kosten voor de productie en distributie van boeken zijn te hoog, met name in minder bewoonde gebieden. Wel heeft bijna iedereen toegang tot een mobiele telefoon. Daar ligt een mogelijkheid om mensen die niet naar school kunnen toch laagdrempelig onderwijs te kunnen bieden.”