Dit artikel verscheen 21 oktober op fd.nl

Het is onvoorstelbaar dat met de aanstaande energietransitie en de wetenschap dat de energierekening de hoogste woonlast betreft naast de hypotheek, in hypotheekverstrekkingsnormen geen rekening wordt gehouden met de energielasten.

Voor een woning met een energierekening van €300 mag men evenveel lenen als voor de aardgasvrije woning met €30 energielasten. Dat zet een rem op energiebesparende maatregelen en werkt overkreditering van kopers van energie-onzuinige woningen - vaak starters - in de hand.

Afwaardering

Zodra de energietransitie op gang komt zullen huizen met een slecht energielabel versneld worden afgewaardeerd. Juist voor deze huishoudens is het belangrijk dat er andere normen komen waar een impuls vanuit gaat om te verduurzamen.

Er zijn eenvoudige oplossingen voorhanden. Maak om te beginnen de leenruimte afhankelijk van de optelsom van maximaal verantwoorde hypotheeklast plus energielast. Zo voorkom je overkreditering en zorg je voor financiële ruimte in de toekomst om alsnog te verduurzamen.

Breng ook de gebouwgebonden financiering terug op de formatietafel. Dit was onderdeel van het Klimaatakkoord, maar werd door demissionair minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken niet opportuun geacht. Het idee hiervan is dat de bewoners gemotiveerd worden om te investeren in verduurzaming. De kosten worden vereffend met de besparing in energielasten.

Door de lage rente kunnen we nu bij uitstek aan deze oplossingen werken. Want hoewel de woningprijzen ongekend hoog zijn, zijn de maandlasten van de financiering door de lage rentestand veel minder snel gestegen of zelfs gedaald.

Vermogenskloof

In de gekte van de huidige woningmarkt wringt het al enorm dat de haves veel meer vermogen opbouwen dan de havenots en de vermogenskloof toeneemt. Als we dit beleid zo voortzetten, moeten de havenots ook nog eens de hoogste prijs voor verduurzaming gaan betalen.

De lage rentestand maakt het juist mogelijk betaalbare leningen te faciliteren ten behoeve van het verduurzamen van woningen en daarmee de energietransitie inclusief te maken. De tochthuizen en de huizen met funderings- en andere bouwkundige problematiek komen immers veelal bij de starters en lage inkomens terecht.

Stop met pleisters plakken op denkbeeldige wonden, maar pak woonrecht en duurzaam wooncomfort in samenhang aan. Pakt een nieuw kabinet nu niet door, dan volgt later alsnog de rekening. En die zal een stuk duurder uitvallen.