De zorgsector is verantwoordelijk voor 5% van de totale CO2-uitstoot in Nederland. Dat percentage kan flink omlaag door te investeren in energiezuinige gebouwen. Op die manier bespaar je als zorgorganisatie bovendien een hoop geld.

Met onze groenverklaring kregen we rentekorting
Eddy van Gool, directeur Crataegus Woonzorg

Maar hoe doe je dat als zorgondernemer: verduurzamen van je gebouwen? Drie verschillende zorgondernemers vertellen over de lessen zij leerden, gouden tips en valkuilen.

1. Investeren in duurzaamheid is investeren in toekomstige waarde

Een niet-duurzaam gebouw verliest op lange termijn zijn marktwaarde. Dat is de overtuiging van Eddy van Gool, directeur van Crataegus Woonzorg bij Breda. Crataegus opende in 2017 een nieuw ‘nul-op-de-meter-gebouw’ met 28 huurappartementen voor mensen met een zorgvraag.

crataegus
Crataegus opende in 2017 een duurzaam zorgcomplex met 28 huurappartementen voor een diverse groep zorgvragers. Het ‘nul-op-de-meter-gebouw’ is optimaal geïsoleerd, en wekt met 250 zonnepanelen de eigen energie op. Foto: Crataegus Woonzorg

Van Gool: “We willen een gebouw dat ook in de verdere toekomst zijn waarde behoudt. Dat lukt alleen met een energiezuinig pand. Natuurlijk hebben we meerkosten moeten maken. Alleen al onze 250 zonnepanelen kostten zo’n vier ton. Maar het was een investering in de toekomstige waarde van ons pand.”

2. De extra kosten kun je terugverdienen

Duurzaamheidsmaatregelen kosten geld. “De andere kant is dat wij geen elektriciteits- en gasrekening meer hebben”, zegt Van Gool. “Onze bewoners huren een appartement in ons gebouw. In plaats van een maandelijkse energierekening van 100 euro, betalen ze ons nu 80 euro. Daarmee dekken we onze duurzaamheidsinvesteringen. De terugverdientijd van die investeringen is naar schatting minder dan tien jaar.”

3. Zet energiebesparing in voor betere zorg

Zorgorganisatie ASVZ levert zorg aan mensen met een verstandelijke beperking. “Op onze vijf grootste locaties hebben we bijna 10.000 zonnepanelen geplaatst”, zegt business controller Ton Donders. “Daarmee dekken we ruim de helft van onze energiebehoefte. Met het uitgespaarde geld konden we extra zorgverleners aanstellen. In totaal gaat het om zo’n 20 fte.”

merwebolder
ASVZ is een organisatie die zorg biedt aan verstandelijk gehandicapten. Samen met Onze Zorg is Opgewekt realiseerde ASVZ zo’n 10.000 zonnepanelen, goed voor ruim de helft van het energieverbruik. ASVZ wil in de toekomst meer zonnecellen realiseren, en zelfs een windmolen. Foto: ASVZ

Volgens Donders moeten zorgverleners zich niet laten ontmoedigen door de lage tarieven die ze van de overheid krijgen voor het vastgoed. Donders: “In eerste instantie lijken die weinig extra investeringsruimte te bieden. Maar doe je de duurzaamheidsinvesteringen wel, dan werkt het als een vliegwiel en is het mogelijk structurele bezuinigingen te realiseren. En dus budget vrijmaken voor de zorg.”

4. Zorg voor een Groenverklaring

Wie duurzaam bouwt, kan in aanmerking komen voor een groenverklaring. Van Gool: “Met onze groenverklaring kregen we rentekorting op onze lening. Dat is dus enorm aantrekkelijk. Of beter gezegd: onmisbaar.”

De rentekorting is afhankelijk van meerdere factoren. Via de rekenhulp van RVO kun je er zelf een inschatting van maken. Een groenverklaring wordt formeel aangevraagd door de bank waar je als ondernemer je lening afsluit. De beoordelingsprocedure na de aanvraag duurt gemiddeld vijf weken.

Duurzaam bouwen met een groenverklaring

Triodos Bank verleent kredieten aan ondernemers met groenverklaringen. Dit zijn bijvoorbeeld biologische boeren, windmolenparken en ook duurzame panden in de zorg. Itske Lulof, directeur Energie & Klimaat bij Triodos Bank: “Gebouwen zijn bepalend voor de kwaliteit van wonen. Wij helpen zorginstellingen graag een stap in de richting van een duurzaam pand.”

Bekijk hoe het werkt

 

5. Weeg nieuwbouw en verduurzamen van bestaande bouw zorgvuldig af

Nieuwbouw is niet altijd de meest duurzame en kosten-efficiënte optie. Dat zegt Lydia Ketting-Stroet, huisarts in de Utrechtse Huisartsenpraktijk Detmoldstraat. De praktijk opent komend najaar een nieuw en energiezuinig gezondheidscentrum; Gezondheidscentrum Nieuw Plettenburgh.

Plattenburgh
Het in aanbouw zijnde Gezondheidscentrum Nieuw Plettenburgh. Foto: Pieter van den Boogert

Ketting-Stroet: “Het is van belang om de mogelijkheden voor het verduurzamen van een bestaand pand goed af te wegen. Het kan een stuk goedkoper zijn dan nieuwbouw. Maar dan moet er wel een goed bestaand gebouw beschikbaar zijn. In de wijk waar ons gezondheidscentrum gevestigd is, was dat helaas niet het geval. Daarom was nieuwbouw voor ons de beste optie. Wel hebben we direct aan het begin gekozen om duurzaam te bouwen, want we vinden dat we als gezondheidscentrum een voorbeeldfunctie hebben.”

6. Neem een ervaren bouw- en duurzaamheidsadviseur in de arm…

Duurzaam bouwen is een vak apart en de meeste zorgverleners hebben daar geen kaas van gegeten. “Neem daarom een ervaren duurzaamheidsadviseur in de arm”, raadt Ketting-Stroet aan. “Het begint al bij de aanbestedingsprocedure. Wij hadden aanbiedingen van drie partijen voor de nieuwbouw. Maar hoe weeg je die tegen elkaar af? Ik was blij dat we ons daarbij lieten begeleiden.”

Het vinden van een goede adviseur is volgens Ketting-Stroet een kwestie van rondvragen in je netwerk. “Er is geen openbaar lijstje met goede adviseurs. Spreek andere ondernemers aan die hun pand hebben verduurzaamd en vraag naar hun ervaringen en contacten.”

Ketting
Lydia Ketting-Stroet aan het werk in huisartsenpraktijk Detmoldstraat in Utrecht.

7. …maar liever nog: zoek een partij die je volledig ontzorgt

De zonnepanelen van ASVZ werden geïnstalleerd door een adviseur van Onze Zorg is Opgewekt. “Wij wilden al langer investeren in duurzame energievoorziening”, zegt Donders. “Maar als zorgorganisatie hebben wij daar te weinig verstand van.

Via Triodos Bank kwamen we in contact met Onze Zorg is Opgewekt. Zij leveren een totaalconcept. Ze adviseren niet alleen over waar en hoeveel zonnepanelen je kunt installeren. Ze regelen desgewenst ook bancaire financiering, de subsidieaanvragen en de realisatie. Wij waren totaal ontzorgd en konden ons blijven richten op onze kerntaak.”

Wil je als zorgondernemer in contact komen met andere zorgondernemers die eerder hun pand verduurzaamden? Neem dan contact op met team Zorg en Welzijn bij Triodos Bank.

Fotografie: Pieter van den Boogert