Een doordeweekse middag bij food bar Mr. & Mrs. Watson in Amsterdam-Oost. In een hoekje deelt een Frans stelletje een kaasplankje, twee studentes bestellen chocolademelk met een punt cheesecake. Een man aan de bar luncht met een snelle kroket. Gewoon, een gezellig restaurant zoals er zoveel van zijn in Amsterdam.

(Geen) boter, kaas en eieren

Maar toch niet helemaal. Bij Mr. & Mrs. Watson is alles ‘plant-based’, oftewel: veganistisch. In geen enkel gerecht op de kaart worden dierlijke producten gebruikt. Geen vlees, geen eieren, geen boter, geen melk, geen honing, geen kaas. De kroketten zitten vol groenten, de chocolademelk wordt met havermelk gemaakt, de cheesecake met cashewnoten. Maar dat plankje vol brie, roquefort en roomkaas dan?

“Ook veganistisch”, zegt Kirsi Rautiainen (1984) die samen met Aleid Koopal Mr. & Mrs. Watson oprichtte. De kazen worden door henzelf gemaakt van onder andere amandelen, maar toch zijn ze niet van echte kaas te onderscheiden. “Hier kun je mensen echt mee voor de gek houden”, lacht Rautiainen.

Zelf was zij jarenlang vegetariër. Toen ze een kind kreeg, besloot ze helemaal geen dierlijke producten meer te eten. “Ik ging nadenken over de planeet waarop mijn zoon zal opgroeien. We putten de aarde ontzettend uit met het produceren van dingen als vlees, kaas en melk. En vergeet het dierenleed niet. Ook in de zuivelindustrie leven dieren onder erbarmelijke omstandigheden en worden ze gedood.”

> Bekijk wat het effect van geen of minder vlees op jouw voedselafdruk

Eén op de duizend

Maar van een stichtelijk toontje wil Rautiainen zich ver houden. De missie van Mr. & Mrs. Watson is ‘met lekker eten de wereld veranderen’. “Met de nadruk op lekker eten”, stelt Rautiainen. “We willen vooral laten zien dat je heerlijke gerechten kunt maken zonder dierlijke producten te gebruiken.”

Dat daar een markt voor is besefte Rautiainen toen ze in verschillende Europese steden, zoals Berlijn, in bijna elke straat wel een drukbezocht veganistisch restaurant aantrof. Amsterdam bleef wat haar betreft een beetje achter. Op duizend veganisten was er slechts één veganistisch restaurant te vinden, rekende ze uit.

WATSON.BAR

En dat terwijl het aantal veganisten in Nederland de afgelopen jaren behoorlijk is gestegen. Hingen twintig jaar geleden nog maar 16.000 mensen de veganistische levensstijl aan, inmiddels zijn dat er volgens een schatting van de Nederlandse Vereniging van Veganisten zo’n 82.000. Ook het aantal flexitariërs en vegetariërs stijgt snel.

Pioniers en vleeseters

In de vorige eeuw werden Donald en Dorothy Watson – een Engels echtpaar – gezien als pioniers op het gebied van veganisme. Een mooi stel om je restaurant naar te noemen. De Amsterdamse Mr. & Mrs Watson bleken een welkome aanvulling op het horecawezen in de stad. Sinds de opening in augustus 2017 zit het bijna elke avond vol.

En niet alleen met veganisten. Rautiainen: “Dit moet een plek zijn waar iedereen goed kan eten, ook de echte vleeseter. Onze overbuurman bezwoer ons dat hij niet zonder zijn stukje vlees kan, maar inmiddels is hij al drie keer komen dineren en heeft hij net gereserveerd voor twaalf man. Zoiets is geweldig.”

Wegzwijmelen met positieve invloed

In de horeca moet een cultuuromslag plaats vinden, vinden ze bij Mr. & Mrs. Watson. In de traditionele sector draait het vaak toch nog om vlees. “Dat zie je al bij de koksopleidingen, daar wordt nauwelijks aandacht aan veganisme besteed. Al onze chefs zijn autodidact als het gaat om plantaardig koken.”

Restaurants zouden niet bang moeten zijn veganistische gerechten op de kaart te zetten.“Vegan is allang niet meer iets uit de geitenwollensokkenhoek maar een trend die in de komende jaren alleen maar sterker zal worden”, aldus Rautiainen. “We ontdekken steeds meer dat dit een gemakkelijke, effectieve en vooral lekkere manier is om een positieve invloed te hebben op onze omgeving.”

Daar zou ze weleens gelijk in kunnen hebben. Het Franse stel zwijmelt alvast compleet weg bij hun kaasplankje: “Het smaakt nóg beter omdat je weet dat er geen dieren voor hebben geleden.”

Fotografie: Pieter van den Boogert
Tekst: Bo van Houwelingen