“Maar hoe groot we ook zijn, de kern van ons werk is onze verbondenheid met lokale gemeenschappen”, zegt Abed. “Ook ikzelf ben één week per maand in de dorpen waar we werken. Om te zien en te horen wat de behoeftes zijn van de mensen.” In 2014 zette zakenblad Fortune Abed op plaats 32 van het overzicht van de World’s 50 Greatest Leaders.

Kwetsbaar

Fazle Hasan Abed had vele jaren achter de rug als succesvol zakenman, toen zijn land ruim veertig jaar geleden werd getroffen door een alles verwoestende cycloon. Abed: “Huizen en dorpen werden weggespoeld, en ik zag overal om me heen lichamen in het water drijven. Die ervaring veranderde mijn leven. Ik realiseerde me hoe kwetsbaar mensen zijn. Er hoeft maar dát te gebeuren, of het leven is voorbij.”

Abed besloot om zijn comfortabele leven als zakenman vaarwel te zeggen en zich te richten op de bestrijding van armoede in Bangladesh. “Want het zijn vooral de armen die hard worden getroffen als er dingen mislopen. De huizen van de rijken stonden na de cycloon nog gewoon overeind.”

BRAC BANK
& TRIODOS BANK
Sir Fazle Hasan Abed is directievoorzitter (CEO ) van de succesvolle BRAC Bank in Bangladesh, partner van Triodos Bank in de Global Alliance for Banking on Values (GABV). De GABV is een onafhankelijk en wereldwijd netwerk van 28 waardegedreven banken en financiële intestellingen. Het doel is om de bankensector transparanter, duurzamer en diverser te maken.

Eigen geld

Abed verkocht zijn appartement in Londen en besteedde de 16.000 pond die dat opleverde om de slachtoffers van de cycloon te helpen hun leven weer op te bouwen. “Om het werk professioneel aan te pakken, richtten we BRAC op. Al snel ontvingen we een forse bijdrage van het Britse Oxfam en konden we onze activiteiten verder uitbouwen.”

Nu, ruim veertig jaar na de oprichting, is BRAC uitgegroeid tot een grote ontwikkelingsorganisatie, actief in meerdere landen. “Maar onze nauwe verbondenheid met de mensen voor wie we werken, blijft de kern van onze aanpak”, zegt Abed. “Onze medewerkers werken veelal lokaal. Ze weten wat er leeft in de dorpen. Elk nieuw project dat we starten, is ingegeven door de behoefte van mensen. We werken niet met blauwdrukken van bovenaf, maar we gebruiken onze ogen en oren. Luisteren, luisteren, luisteren. En dan doen. Dát is onze filosofie.”

Dat ‘doen’ moeten we breed opvatten, want BRAC ontplooit een grote verscheidenheid aan activiteiten. Teveel om op te noemen. Zo beheert de organisatie duizenden scholen in Bangladesh en Afghanistan. “In Bangladesh alleen al hebben we in de loop van de jaren 10 miljoen kinderen onderwijs gegeven”, zegt Abed. Verder beheert de organisatie microfinancieringsinstelling BRAC Bank, de op één na grootste bank van Bangladesh. “Maar we hebben ook zuivelfabrieken”, vertelt Abed. “Veel van de klanten van onze bank houden vee, alleen hebben ze moeite om hun melk te verkopen. Wij kopen de melk daarom op, en maken er verschillende zuivelproducten van.”

Onafhankelijk

BRAC heeft wereldwijd een begroting van ongeveer 1 miljard dollar. “Een deel van het geld dat we besteden aan onze projecten, is afkomstig van donoren”, vertelt Abed. “Maar we proberen onze afhankelijkheid van hen zo beperkt mogelijk te houden. Het grootste deel van onze middelen is afkomstig van onze eigen ondernemingen, zoals de bank en de zuivelindustrie. Eigen inkomsten zijn een steviger basis om een organisatie op te bouwen dan donaties.”

Abed ziet de toekomst van BRAC positief in. “We bestaan ruim veertig jaar, maar zijn vol jeugdige energie en innovatiekracht. Belangrijk speerpunt voor de komende jaren is de verdere ontwikkeling van onze BRAC University in Dhaka. Daar vormen we de leiders van de toekomst. Verder is de ontwikkeling van BRAC Bank  van groot belang. We werken hard aan de betere beschikbaarheid van financiële diensten aan arme mensen. Belangrijk daarbij is de verdere invoering van bKash: de mogelijkheid om via de mobiele telefoon op een veilige manier geld te sparen of over te maken. In Bangladesh zijn tientallen miljoenen mobieltjes in omloop. Dat biedt mogelijkheden als het gaat om het beschikbaar stellen van bancaire producten aan arme mensen, zodat ze in staat zijn om hun leven beter in eigen hand te nemen.”

Tekst Tobias Reijngoud