De olie wordt zoveel gebruikt omdat het zoveel voordelen heeft. De bomen kunnen overal groeien waar een overvloed bestaat aan warmte en regenval. Zij leveren een grote oogst op, zijn gemakkelijk te kweken, en dragen het hele jaar vruchten. Daarnaast produceert een palmolieboom de meeste olie in verhouding tot vergelijkbare gewassen, zoals soja of zonnebloem.

Ontbossing

Door de steeds toenemende wereldwijde behoefte aan eetbare oliën, is de productie van palmolie enorm toegenomen. Palmolie draagt bij aan de economische ontwikkeling van de producerende landen en het dieet van miljoenen mensen. Maar de teelt veroorzaakt ook ontbossing. Helaas meestal in gebieden met een hoge natuurwaarde. In sommige gebieden vormen de plantages een bedreiging voor het voortbestaan van bedreigde soorten zoals oerang-oetans en de Sumatraanse tijger in Maleisië en Indonesië. Daarbij heeft de uitbreiding van oliepalmplantages geleid tot sociale conflicten met lokale en inlandse gemeenschappen en telers.

Wereldwijd initiatief

Duurzame palmolie wordt gezien als een manier om te voorzien in de toenemende behoefte aan plantaardige olie in de wereld, zonder nadelige gevolgen voor planeet en mensheid. In 2004 hebben maatschappelijke organisaties, overheden en producenten, als reactie op de toenemende bezorgdheid de mondiale normen van de Ronde Tafel voor Duurzame Palmolie (RSPO) ingesteld. Hiermee willen ze de duurzame productie van palmolie bevorderen.

De RSPO is een wereldwijd initiatief om een oplossing te vinden voor het duurzaamheidsprobleem. Onder de deelnemende groepen bevinden zich producenten, verwerkers, fabrikanten, detailhandelaars, investeerders en niet gouvernementele organisaties. Deze ronde tafel ontwikkelt wereldwijde normen voor de volledige productieketen van duurzame palmolie. Ook certificeert het producenten door middel van een strikte controle van het productieproces. De gecertificeerde duurzame palmolie (RSPO olie) is traceerbaar langs de gehele productieketen.

VAN ZEEP NAAR
SOCIALE VERANDERING
Het internationale cosmetica bedrijf l’Occitane neemt duidelijk stelling over het gebruik van palmolie. l’Occitane is lid van de RSPO en heeft zich ten doel gesteld in 2015 alle zeep van traceerbare en duurzame palmolie te maken. Ook is het bedrijf gestart met het afnemen van palmolie uit oude dorpen in West-Afrika. Hier wordt de palmolie biologisch gekweekt en eerlijk verhandeld. Zo heeft het bedrijf sinds twintig jaar een speciaal band met Burkina Faso waar zij onder andere de economische emancipatie van vrouwen stimuleert. Het bedrijf is opgenomen in het duurzame beleggingsuniversum van Triodos Bank.

“In 2013 was 15% van de palmolie wereldwijd gecertificeerd, en hiervan is maar de helft ook daadwerkelijk als duurzame palmolie ingekocht door bedrijven. Dus maar 8% van de verwerkte palmolie was in dat jaar aantoonbaar duurzaam. Met andere woorden, er is nog onvoldoende duurzame palmolie op de markt om bedrijven hierop af te rekenen”, aldus Christa Florschutz van Triodos Research. Daarbij is het voor de consument lastig bewust te kiezen voor producten met duurzame palmolie omdat op verpakkingen meestal niet vermeld wordt of de olie duurzaam gewonnen is of niet.

Echter, verschillende nieuwe initiatieven verhogen de druk om de gehele productieketen te verduurzamen. Een voorbeeld van zo’n initiatief is de Palm Oil Innovations Group (POIG). POIG is opgericht na een beoordeling van de RSPO principes en criteria in 2013. Zij bestaan uit progressieve palmolie bedrijven en milieu-en sociale organisaties. De organisatie verkent manieren om de duurzame palmolie markt te vergroten. De POIG wil voortbouwen op de huidige RSPO-normen en deze verplicht stellen. Ook stimuleren en demonstreren zij innovatie op het gebied van ontbossing, koolstofvoorraden, biodiversiteit en sociale relaties.

Wat doet Triodos Bank?

Triodos Bank deelt de wetenschappelijke consensus dat de bescherming van biodiversiteit van het grootste belang is. Bovendien zijn we van mening dat lokale gemeenschappen geen verlies van basale menselijke benodigdheden mogen lijden door het aanleggen van plantages, bijvoorbeeld verlies van inkomen of van toegang tot hulpbronnen. Omdat palmolie in zoveel producten gebruikt wordt, zoekt Triodos Bank actief naar aanvaardbare normen die zorgen voor een duurzamere productie van palmolie.
Zo zijn de vereisten vanuit Triodos Bank dat palmolie verwerkers RSPO-gecertificeerde palmolie gebruiken en daarbij lid worden van de Ronde Tafel voor Duurzame Palmolie. Sinds dit jaar zijn de eisen aangescherpt: palmoliebedrijven moeten aan beide eisen voldoen, anders worden zij niet opgenomen in het duurzame beleggingsuniversum. Triodos Bank neemt ook deel aan het United Nations-supported Principles for Responsible Investment (UNPRI) initiatief. Dit initiatief heeft zes principes samen gesteld om verantwoord investeren in praktijk te brengen. Hiermee richt Triodos Bank zich tot de palmolie telers. De telers worden aangemoedigd om duurzame palmolie te produceren.